Les 1 Hoe maak ik een goede keuze?

Per dag maak je vele keuzes. De meeste zijn onbelangrijk.

Bijvoorbeeld: wat wil ik op brood? Hagelslag of kaas? Wil ik koffie of wil ik thee? Etc. Maar soms sta je voor een echt belangrijke keuze, een keuze die je leven kan veranderen. Een keuze die gemakkelijk slecht uit kan pakken. Hoe maak je zo’n moeilijke keuze? Daarover gaat deze les.

Na deze les weet je wat een verkeerde keuze is.

Terugkijken

Welke Challenge ben je de vorige les aangegaan? Het kan zijn dat je een andere module hebt gedaan. Bijvoorbeeld: bij studievaardigheden. Hoe is dat gegaan? Ben je tevreden? Of kan het nog beter? Bespreek dat met de klas.

Noteer verbeterpunten in je mapje ‘Kiezen’..

Die kan je misschien later gebruiken.

Stap 1 | Bedenk: welke keuze maak je? 

Iedereen heeft wel eens een moeilijke keuze gemaakt. Een moeilijke keuze is een keuze die grote gevolgen kan hebben. Zo’n keuze kan je leven veranderen. soms zelfs voorgoed. Dat is niet erg als het om een positieve verandering gaat. Wel als de gevolgen negatief uitpakken.

Bijvoorbeeld: je besluit te gaan roken.

Wat is de situatie?

Stel je voor: je staat met je vrienden achter de fietsenstalling te praten. Als één van hen een pakje sigaretten tevoorschijn haalt. Hij of zij vraagt aan je: ‘Wil jij er ook één? Je twijfelt, maar wil niet voor paal staan. Dus je zegt stoer: ‘Ja, geef mij er ook maar één!’ Wat zijn de risico’s? En wat de kansen?

Opdracht 1 | Welke keuze heb je gemaakt?

Heb je wel eens een  keuze gemaakt waar je achteraf spijt van had. Waar moest je tussen kiezen? Welke keuze heb je toen uiteindelijk gemaakt? En waarom? Wat was achteraf het risico?

Leg uit welke verkeerde keuze je toen maakte?

Waarom had je later spijt? Welke argumenten had je toen?

Kijk terug op die keuze

Bewaar die informatie in je mapje ‘Kiezen’ op je computer.

Leg uit hoe je terugkijkt op die keuze? 

Als je een slechte keuze maakt, kan je daar soms niets meer aan doen. Dat is een heel vervelend gevoel. Denk dus twee keer na voordat je eraan toegeeft.

Stap 2 | Bedenk: Wat kunnen de gevolgen zijn?

Elke keuze biedt een kans en een risico. Een risico kan groot zijn. Bijvoorbeeld dat je verslaafd raakt aan nicotine. En misschien wel longkanker krijgt.t Een keuze kan ook een kans bieden. Dat betekent dat je er juist voordeel bij hebt. Wat zou er zijn gebeurd als als je ervoor had gekozen om de sigaret niet aan te pakken?

Opdracht 2 | Hoe kan het ook?

Wanneer maakte je een goede keuze? Waar kon je uit kiezen? Waarom maakte je die keuze? Bewaar die informatie in het mapje ‘Kiezen‘. 

Als je voor een moeilijke keuze staat, neem daar dan de tijd voor.. Denk er goed over na, Bespreek het met iemand die je vertrouwt. Of zoek zelf uit  hoe groot die risico’s kunnen zijn.

Stap 3 | Bepaal: wat wil je absoluut niet

Denk terug aan het voorbeeld van het roken. Wat wilde je toen absoluut niet?

Bijvoorbeeld: Je dacht dat je vrienden je een watje zouden vinden als je ‘nee’ zei. .

Hoe werkt dat?

Bij veel lastige keuzes zien we vaak risico’s die je meteen loopt. Bijvoorbeeld  Als je ‘nee’ zou zeggen, zouden ze je meteen een watje vinden. Als je ziek zou worden, kon dat nog lang duren. Je had ook niets kunnen zeggen. Dan nam je geen sigaret. En stond je ook niet voor paal.

Opdracht 3 | Wat wil je aboluut niet?

Ga terug naar die vorige keuze. Wat wilde je absoluut niet? 

Kijk terug naar de moeilijke keuze die je in het verleden hebt gemaakt. Welk risico wilde je toen absoluut niet lopen? Zet dat in je mapje ‘Kiezen’.

Bedenk: angst is vaak een slechte raadgever. Bijvoorbeeld: als je bang bent voor paal te staan. Denk je achteraf nog steeds dat ze je een watje zouden vinden?

Stap 4 | Bepaal: wat wil je absoluut wél!

Als je nu terugkijkt op de keuze van toen, wat zou je dan achteraf absoluut wel hebben gewilld?

Bijvoorbeeld: ik zou absoluut hebben gewilld dat ik niet bang was geweest dat mijn vrienden me een watje vonden. 

Opdracht 4 | Welke keuze zou je nu maken?

Leg uit welke keuze je nu zou maken. En waarom?

Welke keuze zou je nu maken?  Vertel ook wat je er van hebt geleerd; wat zal je absoluut niet meer doen? En waarom? Bewaar deze informatie in je mapje ‘Kiezen’ op je computer. Gebruik het als je weer een moeilijke keuze moet maken.

Stap 5 | Welk voor- of nadeel is doorslaggevend?

Aan elke keuze plakken voordelen en nadelen. Welk voor- of nadeel is doorslaggevend? 

Opdracht 5 | Wat heb jij ervan geleerd?

Stel je voor dat je nu in dezelfde situatie terechtkomt.  Wat zou je dan doen?

Noteer het antwoord in je mapje op je computer. Welke tips heb jij voor je klasgenoten? Leg uit waarom je dat advies zou geven.

Wat betekent ‘doorslaggevend’? Bijvoorbeeld: toen je ‘ja’ antwoordde op de vraag: ‘Wil jij ok een sigaret?’ gaf de doorslag dat je niet voor paal wilde staan. Dat was de belangrijkste reden om die keuze te maken.

Stap 6 | Kijk terug op je keuze.

Als je een keuze hebt gemaakt, kan je daar iets van leren. Dus als je nu een nieuwe keuze moet maken, hoe pak je dat aan? Denk aan de voor- of nadelen. Aan absoluut wél of absoluut niet. 

Opdracht 6 | Welke keuze zou je nu maken?

Welke keuze ga je binnenkort maken? Lees de tips in deze les.

Leg uit waarom.

Bewaar deze informatie in je mapje op de computer. Als je weer in ongeveer dezelfde situatie komt, kan je misschien een betere keuze maken. .

Leer van je fouten: wat zou je nooit meer doen? Misschien heb  je de vorige keer niet goed nagedacht over de gevolgen. Doe dat de volgende keer dan wel. Of denk er niet heel erg over na, maar laat de juiste keuze op je pad komen. Luister naar je hart.