Module 1. Kiezen

Les 3   Hoe maak je de beste keuze?

Het spreekt voor zich dat je het liefste de beste keuze had gemaakt. Maar wat is dat, de beste keuze? Daarover gaat deze les.

Terugkijken

De eerste les, maakte je een verkeerde keuze. In de tweede les zocht je uit hoe je daar een betere keuze van kon maken. Hoe heb je het aangepakt? Heb je de informatie in de vorige twee lessen daarbij gebruikt? Welke keuze heb je gemaakt? En waarom?

Bespreek dat met de klas.

Schrijf goede tips in je notitieboekje. Of bewaar die in het mapje op je computer.

Bekijk de video

Bewaar goede tips in je notitieboekje of op je computer.

Die kan je later gebruiken als je een moeilijke keuze moet maken. Als je weer voor een lastige keuze komt te staan, zoek dan uit wat de gevolgen kunnen zijn. Schat in hoe groot die zijn.

Stap 5    Kijk terug op je keuze?

Als je een keuze gemaakt hebt, kan je terugkijken op je keuze? Heb je de juiste keuze gemaakt? Zo nee, waarom niet? Hoe kan het de volgende keer beter? En hoe kan je uiteindelijk, in deze les, de beste keuze maken. De keuze waar je blij van wordt.

Om de beste keuze te maken, zou je de risico’s moeten kennen en beperken tot 0. We hebben een aantal risicofactoren genoemd, maar er is nog een heel belangrijk risico dat we niet hebben genoemd en dat is ‘angst’. De meeste ‘verkeerde’ keuzes hebben te maken met angst.

Door angst maak je vaak geen keuze. Als je geen keuze maakt, loop je immers ook geen risico. Maar je mist ook de kansen. Stel je voor dat je verliefd bent op een meisje of een jongen, maar je durft dat niet tegen hem of haar te zeggen. Dan loop je geen risico dat hij of zij ‘nee’ zegt. Maar je mist ook de kans dat ze ‘ja’ zegt.

Ken je het spreekwoord ‘Wie niet waagt, die niet wint’? Soms moet je een risico nemen om een kans te hebben. Daarbij kan je de vraag stellen: ‘Hoe erg is het gevolg van zo’n keuze?’ Oké hij of zij zou ‘nee’ kunnen zeggen. Daar word je natuurlijk niet blij van, maar dan weet je het maar.

Stel jezelf dan de vraag: ‘Wat vind je erger, het risico dat hij of zij ‘nee’ zegt, of de kans dat het antwoord ‘ja’ is? Als je niets doet, krijg je geen antwoord. Als je het vraagt, loop je het risico dat hij of zij ‘nee’ zegt, maar dan heb je ook de kans dat hij of zij ja’ zegt. Bij nee ben je misschien een tijdje van slag, maar bij ja ben je een tijdje – misschien zelfs je hele leven – heel gelukkig.

OPDRACHT 1. Werd je blij van de vorige keuze?

Beschrijf de situatie.

Welke keuze had je? Heb je vooraf nagedacht over de risico’s? Wist je welke risico’s er aan die keuze zaten? Hoe kwam het dat je een verkeerde keuze hebt gemaakt? Speelde angst daarbij een rol? Als je dat weet, kan je bepalen wanneer je de beste keuze kan maken. Durf je het risico te nemen?

Stap 6 Herzie eventueel je keuze

De keuze die je in de eerste les had gemaakt, was dat je de sigaret aanpakte en voor het eerst een sigaret rookte. Je wist toen nog niet wat mogelijke risico’s waren. Jij zag als grootste risico dat je medeleerlingen je een watje zouden vinden. De tweede les heb je uitgezocht welke risico’s eraan roken zaten. Je weet nu wat die risico’s zijn.

Daarbij speelde angst ook een rol, je was immers bang voor paal te staan. De angst om voor paal te staan, was groter dan de kans om stoer te zijn. Als je ‘nee’ had gezegd, zou dat hebben betekent dat je niet was begonnen met roken. En misschien wel dat je niet verslaafd zou raken, met daarmee een grote kans op ernstige ziektes.

Als je met wat je nu weet, dezelfde keuze zou moeten maken, wat zou dan belangrijker zijn: het risico om voor paal te staan, of de trots dat je ‘nee’ durfde te zeggen. Die negatieve gevolgen van roken zijn immers veel groter dan de positieve kans om trots te zijn.

OPDRACHT 2. Welke keuze zou je nu maken?

Leg uit waarom.

Waarom is het niet verstandig om te kiezen voor roken? Kan jij uitleggen waarom dat een verkeerde keuze is? Bewaar deze informatie in je notitieboekje of op de computer. Als je weer in dezelfde situatie komt, kan je misschien een betere keuze maken. Dat geldt ook voor de andere verkeerde keuzes. Gebruik deze informatie om in het vervolg de beste keuze te maken.

Wat is de situatie nu?

Omdat je je één keer hebt laten overhalen om een sigaret te roken, ben je nu verslaafd aan het roken. Je weet inmiddels wel wat de gevolgen kunnen zijn, maar het lukt je niet om ermee te stoppen. Nu kan je niet meer terug? Of kan je nog andere keuzes maken?

Stel dat jij ook de verkeerde keuze om wel of niet te beginnen met roken, hebt gemaakt, lees dan vooral verder.

Ben je nu genoeg gewaarschuwd om de goede keuze tussen gezondheid en ziekte te durven maken en vol te houden. Nu ben je nog jong en kan je er voor zorgen dat je de rest van je leven dat risico niet meer loopt. Als het je zelf niet lukt, ga dan op zoek naar een therapeut of middel om ermee te stoppen. Heel veel succes!

Heb jij een andere moeilijke keuze gemaakt, heb je dan iets aan de informatie in deze les? Zou je nu een andere keuze durven te maken? Hoe zou dat voelen? Yes, you can!

WAT HEB JE GELEERD?

Deze les heb ik geleerd dat je de volgende keer altijd nog een andere keuze kan maken. Het is alleen de vraag of ik dat kan?

Challenge

Gebruik deze informatie de komende week als je een keuze moet maken

EXTRA OPDRACHT

Met welke module beginnen jullie de volgende les. Neem het boek mee dat gaat over de toets die jullie gaan voorbereiden.